Αποτελέσματα πιλοτικής δοκιμής FaRMER
Πιλοτικές δοκιμές Εισαγωγή
Στο πλαίσιο της 4ης Δραστηριότητας του έργου, των πιλοτικών δοκιμών του FaRMER, πραγματοποιήθηκαν τρεις (3) δοκιμές επικύρωσης των ολοκληρωμένων υλικών (συγκεκριμένα το FaRMER PR1 – Εργαλείο Αυτοαξιολόγησης, PR2 – Μεθοδολογία και PR3 – Σειρά Μαθημάτων) από τους εταίρους του έργου FSH (Σερβία), CONSULAI (Πορτογαλία) και AUA (Ελλάδα) αντίστοιχα. Για το σκοπό αυτό, επιλέχθηκαν συνολικά τρεις (3) απασχολούμενοι στο γεωργικό τομέα που κατέχουν ή διαχειρίζονται γεωργικές εκμεταλλεύσεις τριών διαφορετικών κατηγοριών (με βάση το μέγεθος της εκμετάλλευσης), στις τρεις (3) χώρες εταίρους που συμμετείχαν σε αυτήν την εκδήλωση.
Όπως αποφασίστηκε εσωτερικά κατά τη διάρκεια του 1ου έτους του έργου, κάθε πιλοτικός εταίρος θα απασχολούσε έναν αγρότη από μία από τις προαναφερθείσες τρεις (3) κατηγορίες, δηλαδή ένα μικρό αγρόκτημα (αγρόκτημα # 1, με λιγότερα από 100 στρέμματα καλλιεργήσιμης έκτασης), ένα μεσαίο αγρόκτημα (αγρόκτημα # 2, με 100-200 στρέμματα) και μια μονάδα παραγωγής μεγάλης κλίμακας (αγρόκτημα # 3 με πάνω από 200 στρέμματα). Για το σκοπό αυτό, η τελική επιλογή και η αντίστοιχη χώρα παρουσιάζονται στον ακόλουθο πίνακα (πίνακας 1).
Πίνακας 1. Οι πληροφορίες πιλοτικών εκμεταλλεύσεων.
|
Αγρόκτημα# - Χώρα
|
Μέγεθος αγροκτήματος (στρέμματα)
|
Σύστημα καλλιέργειας
|
Κύριο προϊόν
|
|---|---|---|---|
|
1 - Σερβία
|
2
|
Ελεγχόμενο περιβάλλον
|
Λαχανικά
|
|
2 - Ελλάδα
|
150
|
Ελαιοκομία
|
Ελαιόλαδο
|
|
3 - Πορτογαλία
|
32,000
|
Μεικτή γεωργία
|
Βοοειδή, φελλός και χορτονομές
|
Μόλις οι εταίροι του πιλοτικού προγράμματος επιβεβαίωσαν το ενδιαφέρον συμμετοχής των εμπλεκόμενων αγροτών και αφού ολοκληρώθηκαν όλα τα αποτελέσματα του έργου FaRMER στην αγγλική γλώσσα, ξεκίνησαν οι πιλοτικές δοκιμές. Σε αυτή τη διαδικασία, ο εκάστοτε εταίρος (AUA, FSH και COSNULAI) είχαν προγραμματίσει συχνές συναντήσεις με τον αντίστοιχο πιλοτικό αγρότη της χώρας τους, όπου σε κάθε συνάντηση θα τους παρείχε μερικά από τα ολοκληρωμένα υλικά του έργου μαζί με μια σύντομη παρουσίαση του πεδίου εφαρμογής και της πιθανής χρήσης τους. Στη συνέχεια τους είχε ζητήσει να μελετήσουν τα παρεχόμενα υλικά με το δικό τους ρυθμό, μέχρι την επόμενη συνάντησή τους. Στην επόμενη συνάντηση, οι πιλοτικοί εταίροι θα ζητήσουν τη γνώμη των πιλοτικών αγροτών τους και τη γενική ανατροφοδότηση σχετικά με τα υλικά που μελέτησαν την περασμένη εβδομάδα και η διαδικασία θα συνεχιστεί μέχρι να καλυφθούν και να αξιολογηθούν όλα τα υλικά από όλα τα αποτελέσματα του έργου.
Αυτή η δυναμική διαδικασία που είχε διάρκεια περίπου δύο (2) μήνες ήταν ζωτικής σημασίας για να μας βοηθήσει να εντοπίσουμε πιθανά κενά στα αναπτυγμένα αποτελέσματα του έργου, επιτρέποντάς μας να βελτιώσουμε την ποιότητα των υλικών και να διασφαλίσουμε ότι όλα όσα αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο του FaRMER θα ήταν εύκολα κατανοητά από αγρότες διαφορετικού υπόβαθρου. Τα αποτελέσματα και τα σχόλια που συλλέχθηκαν από όλες τις πιλοτικές δοκιμές παρουσιάζονται συνοπτικά στις ακόλουθες ενότητες, χωρισμένες σε τρία (3) διαφορετικά κεφάλαια για κάθε πιλοτική χώρα.
Εικόνα 1. Φωτογραφίες από διάφορες πιλοτικές δοκιμαστικές συνεδρίες που πραγματοποιήθηκαν από τους εταίρους FaRMER CONSULAI, FSH και AUA.
Ο Σέρβος αγρότης, ένας μικροκαλλιεργητής θερμοκηπίου από τη Βοϊβοντίνα που προσλήφθηκε από την FSH για να καλύψει το προφίλ του 1ου αγροκτήματος, ήταν ήδη αρκετά εξοικειωμένος με το έργο όταν ξεκίνησε η πιλοτική φάση και εξέφρασε ότι ενδιαφερόταν να παρακολουθήσει αυτή τη δραστηριότητα για να δει πώς συνδυάζονται τα αποτελέσματα.
Συνολικά, η κύρια αμφιβολία που εξέφρασε ήταν η πολυπλοκότητα της μεθοδολογίας PR2 – FaRMER, εξηγώντας ότι θα προτιμούσε μια απλοποίηση όσον αφορά τη διαίρεση των PR σε πιο βασικά και σχετικά προχωρημένα μαθήματα. Ο γεωργός πίστευε ότι αυτή η προσέγγιση θα ήταν πιο αποτελεσματική για τους συμμετέχοντες στο μάθημα όσον αφορά την απόκτηση και την εφαρμογή των αποκτηθεισών γνώσεων και πληροφοριών.
"Η απλοποίηση της μεθοδολογίας όσον αφορά το σχεδιασμό των βασικών και προχωρημένων μαθημάτων θα ήταν πιο αποτελεσματική για τους συμμετέχοντες στο μάθημα όσον αφορά την απόκτηση και την εφαρμογή των αποκτηθεισών γνώσεων και πληροφοριών". |
Για το σκοπό αυτό, έχουμε εφαρμόσει μια πιο «στοχευμένη καθοδηγητική» προσέγγιση στο PR1 – Score my Resilience Tool, η οποία τώρα υποδεικνύει άμεσα το κατάλληλο υλικό που πρέπει να ακολουθήσει κάθε χρήστης με βάση το υπόβαθρό του και τις υπάρχουσες γνώσεις του (το οποίο μεταφράζεται στην απόδοσή του στο online τεστ αξιολόγησης του PR1).
Μια άλλη ανησυχία που εξέφρασε ο Σέρβος πιλοτικός αγρότης ήταν η διάρκεια και η δέσμευση που θα απαιτούνταν από έναν αγρότη χωρίς εμπειρία στη διαχείριση κινδύνων, να ακολουθήσει σωστά όλα τα υπάρχοντα υλικά, καθώς πιστεύει ότι αυτό θα ήταν μια μακρά διαδικασία και όχι κάτι που μπορεί να καλυφθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα.
| «Παρόλο που το θέμα είναι σημαντικό, αποτελεί ένα δύσκολο εγχείρημα που απαιτεί σημαντικό χρόνο και αφοσίωση. Το υλικό είναι πολύ καλά γραμμένο και περιεκτικό, αλλά απαιτεί κάποιο προϋπάρχων επίπεδο γνώσης για να κατανοηθεί - μια κατά την οποία θα πρέπει να αφιερωθεί σημαντικός χρόνος από κάποιον χωρίς ήδη υπάρχουσα εμπειρία στο αντικείμενο». |
Όσον αφορά τη συνολική προσβασιμότητα και ευκολία χρήσης της πλατφόρμας FaRMER, ο Σέρβος αγρότης εξέφρασε ότι βρήκε την πλατφόρμα κατάλληλη για το πεδίο εφαρμογής της και φιλική προς τον χρήστη, επομένως δεν είχε καμία ανησυχία να εκφράσει ή σχόλια για βελτίωση. Παρόμοια ανατροφοδότηση ελήφθη για τις ερωτήσεις του PR1, δηλώνοντας ότι οι ερωτήσεις του διαδικτυακού εργαλείου αξιολόγησης ήταν καλά μελετημένες και εύκολα κατανοητές από τους αγρότες.
Ο Πορτογάλος πιλοτικός αγρότης ήταν ένας διαχειριστής μεγάλης μονάδας μικτής γεωργίας που βρίσκεται στο Alontejo, εκπληρώνοντας το 3ο και τελευταίο προφίλ αγροκτήματος που απαιτούταν για τις πιλοτικές δοκιμές. Όπως και οι συνάδελφοί του, ο Πορτογάλος αγρότης ήταν ήδη εξοικειωμένος με το έργο από προηγούμενη επικοινωνία του με τη CONSULAI και εξέφρασε ενδιαφέρον για τα υλικά που είχαν αναπτυχθεί στο πλαίσιο του έργου. Ο πρωταρχικός λόγος του ενδιαφέροντός του, όπως εξήγησε, είναι η επιθυμία του να μάθει πώς να σκέφτεται με πιο στρατηγικό τρόπο, υιοθετώντας μια πιο συστηματική και οργανωμένη προσέγγιση στη διαχείριση και τον μετριασμό των γεωργικών κινδύνων. Επιπλέον, μια σημαντική ανησυχία που εξέφρασε για την περιοχή του είναι οι κλιματικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν (κυρίως ξηρασίες), η υψηλή μέση ηλικία του γεωργικού πληθυσμού στη χώρα του (ένα κοινό φαινόμενο σε όλες τις νότιες χώρες της Ευρώπης) και η έλλειψη εργατικού δυναμικού, η οποία οδηγεί αρκετούς αγρότες να στραφούν στην καλλιέργεια εξαιρετικά εκμηχανισμένων καλλιεργειών (όπως τα αμύγδαλα).
Ο γεωργός δήλωσε ότι η προηγούμενη εμπειρία μιας κατάστασης κινδύνου (συγκεκριμένα μια έντονη ξηρασία) τον έκανε να συνειδητοποιήσει τη σημασία της θέσπισης μιας στρατηγικής διαχείρισης κινδύνου.
| «Μέχρι τώρα, ο σχεδιασμός διαχείρισης κινδύνου ήταν μόνο θεωρία - χωρίς εμπειρική προοπτική - και θα μπορούσε να ανατραπεί από άλλες προτεραιότητες στο αγρόκτημα.» Τώρα, έχοντας δει τον αντίκτυπο του να μην υπάρχει προετοιμασίας, ο αγρότης αναγνώρισε τη σημασία της εξέλιξης των ικανοτήτων του σε αυτό το θέμα. |
Μια πρόσθετη παρατήρηση ήταν ότι ο διαθέσιμος χρόνος επηρεάζει άμεσα την ικανότητα διαχείρισης. Ως εκ τούτου, οι αγρότες μικρής κλίμακας ενδέχεται να μην έχουν το χρόνο να αφιερώσουν σε αυτά τα καθήκοντα (που οδηγούν ενδεχομένως στην εξωτερική ανάθεση αυτών των υπηρεσιών), ενώ οι αγρότες μεγάλης κλίμακας μπορούν να έχουν 2 επιλογές: είτε έχοντας περισσότερους υπαλλήλους, μπορούν να χειριστούν αυτήν την ευθύνη, ή έχοντας μεγαλύτερο εισόδημα, θα επιλέξουν επίσης την ανάθεση σε εξωτερικούς συνεργάτες.
Τέλος, όσον αφορά το υλικό που αναπτύχθηκε στο πλαίσιο των PR2 και PR3, ο πιλοτικός αγρότης της Πορτογαλίας διαπίστωσε ότι είναι ήδη αρκετά περιεκτικό για διάφορα εθνικά γεωργικά πλαίσια. Επισήμανε πως μελλοντικά θα μπορούσε ενδεχομένως να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στο ζήτημα των χρηματοοικονομικών γνώσεων, όπως και η διαχείριση των πληροφοριών.
Ο Έλληνας αγρότης που επιλέχθηκε από το AUA ήταν ένας μεσαίου μεγέθους διαχειριστής ελαιώνα με έδρα τα Φιλιατρά Μεσσηνίας, καλύπτοντας το προφίλ του 2ου αγροκτήματος των πιλοτικών δοκιμών. Ο αγρότης ήταν ήδη εξοικειωμένος με το έργο από προηγούμενη επικοινωνία του ΓΠΑ (καθώς συμμετείχε ενεργά σε άλλα χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ και εθνικά έργα τα τελευταία 3 χρόνια), ενώ συμμετείχε επίσης στην εκδήλωση πολλαπλασιασμού (National Multiplier Event) στην Ελλάδα, για να παράσχει τις προσωπικές του γνώσεις και εμπειρία από τη χρήση των υλικών και αποτελεσμάτων του έργου.
Ο Έλληνας αγρότης ήταν συχνά πρόθυμος να εξηγήσει τον αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής στην περιοχή του, και ιδιαίτερα στις καλλιέργειες οπωρώνων, που ήταν η κύρια κινητήρια δύναμη που τον οδήγησε να αναζητήσει νέες προσεγγίσεις και μέτρα μετριασμού για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας του ελαιώνα του, ενώ παράλληλα επικοινωνούσε τις γνώσεις του με τους συναδέλφους του. Συνολικά, ανέφερε ότι όλα τα υλικά που παρουσιάστηκαν κατά τη διάρκεια των πιλοτικών δοκιμών ήταν σαφή, καλά δομημένα και χρήσιμα για το αγρόκτημά του. Η κύρια παρατήρησή του είχε να κάνει με το εργαλείο αυτοαξιολόγησης (PR1), το οποίο δήλωσε ότι μια σύντομη παράγραφος «Καλωσορίσματος» που θα εμφανιζόταν κάθε φορά που ένας χρήστης ξεκινούσε τη διαδικασία αυτό-αξιολόγησης, εξηγώντας εν συντομία μερικά πράγματα σχετικά με την έρευνα (π.χ. την αναμενόμενη διάρκεια και το πεδίο εφαρμογής) θα έκανε το εργαλείο να φαίνεται πιο φιλικό προς το χρήστη και όχι «τόσο αυστηρό», παρέχοντας απευθείας ερωτήσεις. Το σχόλιο έχει ήδη εφαρμοστεί στο PR1 – Εργαλείο Αυτοαξιολόγησης FaRMER, το οποίο τώρα προβάλει μια σύντομη παράγραφο ως εισαγωγή σε κάθε νέο χρήστη. Ένα άλλο σχόλιο που είχε επίσης να κάνει με το PR1 και την έλλειψη σωστής αναφοράς των χρηστών με τις ενότητες PR2 και PR3 (FaRMER Methodology and Course αντίστοιχα) με βάση την απόδοσή τους στο online τεστ. Για το σκοπό αυτό, μια ενημερωμένη λειτουργία διεπαφής που τώρα υποδεικνύει ακριβώς τις ενότητες όπου ο χρήστης πέτυχε χαμηλές βαθμολογίες (βάσει προκαθορισμένων ορίων ανά κεφάλαιο) έχει ενσωματωθεί στο διαδικτυακό εργαλείο.
| "Νομίζω πως για τα αποτελέσματα (από το PR1) λείπει επί του παρόντος μια σύνδεση με τα αποτελέσματα του έργου. Η βαθμολογία δεν παρείχε κάποια εικόνα σχετικά με το σύνολο των υλικών που θα έπρεπε να ακολουθήσω με βάση την απόδοσή μου στην έρευνα που μόλις ολοκλήρωσα». |
Τέλος, δεν έγιναν σχόλια για βελτίωση σχετικά με τα PR2 και PR3, καθώς ο πιλοτικός αγρότης ήταν ικανοποιημένος με την ποιότητα και τη δομή των υλικών, αναφέροντας πως «ανυπομονούσε» για την τελική έκδοση των αποτελεσμάτων του έργου, καθώς και τις μεταφρασμένες εκδόσεις τους που σκοπεύει να χρησιμοποιήσει για να διαδώσει σε άλλους ελαιοκαλλιεργητές της περιοχής του.